<div class="box">{{#seo:<div class|title="boxtop">Formelsammlung fürs Fahrradtechnik - alle erforderlichen Maße am Fahrrad</div><div class|keywords="in"><img src="pixel/bruegelmann-logo.gif" alt="Logo Brügelmann" border="0" width="120" height="55" align="right"><p>Diese Seite basiert überwiegend auf TabellenFormelsammlung, Gewinde, Bereifung, Lenkung, die innerhalb von 20 Jahren aus den Brügelmann- Katalogen zusammengetragen wurden und die durch eigene Messungen sowie Herstellerangaben und technische Normwerke ergänzt wurden. Veraltete Angaben werden absichtlich nicht entfernt.</p><p>Im Nachhinein ein Dankeschön an BrügelmannAchsen, die allen Radsportbegeisterten immer mit Rat und Tat zur Seite standen.</p> <br clear="all"><table class="prettytable"><tr><th width="50%">AntriebKetten, Schaltung und Rahmen</th>, Innenlager<th width|description="50%">LaufräderTabellen, Bereifung Zahlen und Werkstatt</th>Formeln rund um die Fahrradtechnik</tr>}}<tr>{{Anker|oben}}{{Adsense-0}}<td>__NOTOC__<ul><li><a href="#01">Nabenschaltungen<{{:Formelsammlung/a></li>Formelsammlung fürs Fahrrad}}<li><a href="#02">Kettentypen<{{:Formelsammlung/a></li>Nabenschaltungen}}<li><a href="#03">Rahmenmaterialien<{{:Formelsammlung/a></li>Metrisches ISO-Gewinde}}<li><a href="#04">Tretlager / Innenlager</a></li>{{Adsense-4}}<li><a href="#05">Lochmaße der Kurbelsysteme</a></li><li><a href="#06">Steuersatz</a></li><li><a href="#07">Vorbau</a></li><li><a href="#08">hinteres Ausfallende</a></li><li><a href="#09">Gabelausfall</a></li></ul></td><td><ul><li><a href="#10">erforderlicher Luftdruck</a></li><li><a href="#11">Reifen/Felgen nach ETRTO / DIN 7815/1</a></li><li><a href="#12">Reifen/Felgen nach ETRTO / Wdk 15 Bl[[File:Reifengrößen-beim-Fahrrad. 2</a></li>png|1000px|right]]<li><a hrefdiv style="#13">Reifen- und Laufradgröfloat:left;ßwidth:49%;en</a></li><li><a href="#14">Ermittlung des Reifenumfanges zur Einstellung am Computer</a></li><li><a href="#15">erforderliche Anzugsmomente<{{:Formelsammlung/a></li>Ketten}}<li><a href="#16">"Torx" Schlüsselgrößen<{{:Formelsammlung/a></li>Rahmen}}<li><a href="#17">Kugelgrößen<{{:Formelsammlung/a></li>Innenlager}}<{{:Formelsammlung/ul>Lenkung}}<{{:Formelsammlung/td></tr></table>Achsaufnahmen}}
</div>
<div style="float:right; width:49%; ">
{{:Formelsammlung/Größentabelle}}
{{:Formelsammlung/Laufräder und Bereifung}}
{{:Formelsammlung/Werkstatt}}
</div>
<div class="li"><div class="box"><div class="boxtop">Antrieb, Schaltung</div><div class="in"><h2><a name="01"></a>Nabenschaltungen</h2><p align="center"><a href="pixel/Rohloff-speedhub-500-14-by-RalfR-05.png"><img src="pixel/Rohloff-speedhub-500-14-by-RalfR-05-350.png" alt="Rohloff Speedhub 500/14 Schnittmodell" width="350" height="364"></a></p><table class="prettytable"><tr><th>Nabentyp</th><th>neutral</th><th>Ausbau</th><th>Einstellung der Nabe</th></tr><tr><td>Torpedo ganz alt (Mod.53 und Mod.55)</td><td>2. Gang</td><td>3. Gang</td> <td>auf markierte Leerlaufstellung zwischen 2. und 3. Gang am Schalter, ursprünglich jedoch per Lehre auf Achsmutter und Schaltzug - oder auf Zugspannung 3. Gang</td></tr><tr><td>Torpedo alt (Mod. 415 und Mod.515)</td><td>2. Gang</td><td>3. Gang</td><td>auf markierte Leerlaufstellung zwischen 2. und 3. Gang am Schalter oder auf Zugspannung 3. Gang</td></tr><tr><td>Torpedo neu (Mod.H3111S)</td><td>2. Gang</td> <td>3. Gang</td><td>auf Zugspannung 3. Gang</td></tr><tr><td>Sturmey-Archer 3-Gang</td><td>2. Gang</td><td>3. Gang</td><td>auf Markierung der Nabenachse 2. Gang (Loch in der Achsmutter zum Reinschauen)</td></tr><tr><td>Shimano- 3-Gang</td> <td>2. Gang</td><td>3. Gang</td><td>auf Markierung der Nabenachse 2. Gang (Markierung am Hebel und Achsmutter)</td></tr><tr><td>SRAM Pentasport alt:</td><td>3. Gang</td><td>2. Gang</td><td>beide Züge auf Zugspannung 4. Gang</td></tr> <tr><td>SRAM Pentasport neu:</td><td>3. Gang</td><td>2. Gang</td><td>auf Markierung Klickbox 3. Gang</td></tr><tr><td>SRAM Super 7</td><td>4. Gang</td><td>1. Gang</td> <td>auf Markierung Klickbox 4. Gang</td></tr><tr><td>Shimano 4-Gang</td><td>kein neutraler Gang</td><td></td><td>auf Markierung 4. Gang</td></tr><tr><td>Shimano 7-Gang</td><td>kein neutraler Gang</td> <td>1. Gang</td><td>auf Markierung 4. Gang</td></tr><tr><td>Sturmey-Archer 5-Gang alt (S5/2)</td><td>3. Gang</td><td></td><td>Einstellen beider Züge auf Zugspannung 4. Gang, auch Markierung Nabenachse möglich, wenn Original Achsmutter mit Loch vorhanden</td></tr><tr><td>Sturmey-Archer 5-Gang neu</td> <td>3. Gang</td><td></td><td>auf Markierung 3. Gang</td></tr><tr><td>Sturmey-Archer Sprinter 7</td><td>4. Gang</td><td>1. Gang</td>{{Absatz}}<td>auf Markierung an der Achse 5. Gang</tdhtmlet></tr><tr> <td>Shimano 8amazon-Gang Nexus</td><td>5. Gang</td><td>1. Gang</td><td>auf Markierung an der Achse 4. Gang</td></tr><tr><td>Sturmeysuch-Archer 8widget-Gang</td><td>1. Gang</td><td>1. Gang</td> <td>auf Markierung an der Achse 4. Gang</td></tr><tr><td>Rohloff Speedhub 500/14</td><td>11. Gang</td><td>im jedem Gang (empf. 14. Gang)</td><td>im jedem Gang (empfohlen 14. Gang)</td></tr></table><h2><a name="02"></a>Kettentypen</h2><table><tr><th>metrisch</th><th>Zoll</th><th>Breite<br>[ mm ]</th><th> </th></tr><tr><td> </td><td><div align="center"><sup>5</sup>/<sub>8</sub> × <sup>5</sup>/<sub>32</sub></div></td><td> </td><td>alte Tourenkette</td></tr><tr><td><div align="center">25,4 × 3,30</div></td><td><div align="center"><sup>1</sup>/<sub>2</sub> × <sup>1</sup>/<sub>8</sub></div></td><td><div align="center"></div></td><td>Blockkette</td></tr><tr><td><div align="center">12,7 × 3,30</div></td><td><div align="center"><sup>1</sup>/<sub>2</sub> × <sup>1</sup>/<sub>8</sub></div></td><td><div align="center">9,2</div></td><td>Normalrad</td></tr><tr><td><div align="center">12,7 × 2,38</div></td><td><div align="center"><sup>1</sup>/<sub>2</sub> × <sup>3</sup>/<sub>32</sub></div></td><td><div align="center">6,8</div></td><td>Kettenschaltung 5/6/7/8</td></tr><tr><td><div align="center"></div></td><td><div align="center"><sup>1</sup>/<sub>2</sub> × <sup>5</sup>/<sub>64</sub></div></td><td><div align="center">6,5</div></td><td>Kettenschaltung 8/9</td></tr><tr><td><div align="center"></div></td><td><div align="center"><sup>1</sup>/<sub>2</sub> × <sup>5</sup>/<sub>64</sub></div></td><td><div align="center">6,2</div></td><td>Kettenschaltung 10</td></tr></table> </div></div> <div class="box"><div class="boxtop">Rahmen</div><div class="in"><h2><a name="03"></a>Rahmenmaterialien</h2><p>Die Gewichtsangaben können teilweise erheblich von diesen Werten abweichen (z. B. Federsysteme) Die genannten Werte sind grobe Anhaltspunkte für gute Rennrahmen mittlerer Größe</p><table><tr><th>Material</th><th>Eigenschaften</th><th>Rahmen ca.</th><th>Gabel ca.</th></tr><tr><td>Stahl</td><td>filigran, stabil, selbstfedernd</td><td><div align="center">1,70 kg</div></td><td><div align="center">0,60 kg</div></td></tr><tr><td>Aluminium</td><td>starr, dicke Profile nötig</td><td><div align="center">1,80 kg</div></td><td><div align="center">0,70 kg</div></td></tr><tr><td>Magnesium</td><td>leicht; nur für gabeln</td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">0,40 kg</div></td></tr><tr><td>Karbon</td><td>sehr leicht, weich</td><td><div align="center">1,40 kg</div></td><td><div align="center">0,55 kg</div></td></tr><tr><td>Titan</td><td>leicht und flexibel; teuer</td><td><div align="center">1,20 kg</div></td><td><div align="center">0,40 kg</div></td></tr></table><h2><a name="04"></a>Tretlager / Innenlager</h2><div align="center"><img src="http://www.fahrradmonteur.de/pixel/fag-schluessel.gif" width="350" height="104" alt="FAG-Tretlagerschlüssel"></div><br><table><tr><th>Kurzname</th><th>Abmessung</th><th>Ø Schalen</th><th> </th></tr><tr><td><div align="center"><strong>Thompson</strong></div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">40,0</div></td><td>Schlagschalen für Tourenräder</td></tr><tr><td><div align="center"><strong>ITA</strong></div></td><td><div align="center">36 × 24</div></td><td><div align="center">35,9</div></td><td>italienisch; beidseitig Rechtsgewinde; oft 70mm breit</td></tr><tr><td><div align="center"><strong>BSA</strong></div></td><td><div align="center">1"370 × 24</div></td><td><div align="center">34,7</div></td><td>englisch; meist links Rechtsgewinde, rechts Linksgewinde; sehr selten rechts Rechtsgewinde; oft 68mm breit</td></tr><tr><td><div align="center"><strong>FRA</strong></div></td><td><div align="center">M 35 × 1</div></td><td><div align="center">34,8</div></td><td>französisch; beidseitig Rechtsgewinde; sehr selten rechts Linksgewinde</td></tr><tr><td><div align="center"><strong>Mavic</strong></div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">—</div></td><td>Kegel- Patrone (Reparatur)</td></tr><tr><td><div align="center"><strong>Fauber</strong></div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">45,0 / 51,5 u.a.</div></td><td>BMX Lager (einteilig); amerikanisch oder skandinavisch mit versch. Gewinden</td></tr></table><p>ENG und FRA sind manchmal nicht eindeutig zu unterscheiden! Hier hilft nur <strong>vorsichtiges</strong> Probieren.</p>rechte Rechtsgewinde sollten mit Schraubenkleber gesichert werden!<p>Achslängen: 103 - 107 - 110 - 113 - 116 - 119 - 122 - 132; Zwischengrößen</p><p>Breite: 68 oder 70 mm außer bei TA und Stronglight</p>Hier einige Bildbeispiele:<table><tr><td valign="top"><a href="http://www.fahrradmonteur.de/pixel/-Fag-g.jpg" target="_blank"><img src="http://www.fahrradmonteur.de/pixel/180px-Fag-g.jpg" width="180" height="133" alt="FAG-Patrone"></a></td><td valign="top"><strong>BSA</strong> <br>FAG- Lager (BSA) – das Standardlager für die „normalen“ BSA-Schalen – mit Aluminiumschlüsseln montierbar</td></tr><tr><td valign="top"><a href="http://www.fahrradmonteur.de/pixel/-Shimano-g.jpg" target="_blank"><img src="http://www.fahrradmonteur.de/pixel/180px-Shimano-g.jpg" width="180" height="134" alt="Shimano- Innenlager"></a></td><td valign="top"><strong>BSA</strong> <br>Shimano (BSA) – höherwertiges Lager; erfordert spezielle Werkzeuge</td></tr><tr><td valign="top"><a href="http://www.fahrradmonteur.de/pixel/-Oktalink-g.jpg" target="_blank"><img src="http://www.fahrradmonteur.de/pixel/180px-Oktalink-g.jpg" width="180" height="115" alt="Shimano Octalink"></a></td><td valign="top"><strong>Shimano Oktalink</strong><br>soll die gewohnten Vierkantlager ablösen</td></tr><tr><td valign="top"><a href="http://www.fahrradmonteur.de/pixel/-Mavic-g.jpg" target="_blank"><img src="http://www.fahrradmonteur.de/pixel/180px-Mavic-g.jpg" width="180" height="146" alt="Mavic- Patrone"></a></td><td valign="top"><strong>Mavic</strong><br>Mavic-Reparaturlager; sehr teuer, aber manchmal die letzte Rettungsmöglichkeit für zerwürgte BSA-Gewinde</td></tr><tr><td valign="top"><a href="http://www.fahrradmonteur.de/pixel/-Reparatur-g.jpg" target="_blank"><img src="http://www.fahrradmonteur.de/pixel/180px-Reparatur-g.jpg" width="180" height="118" alt="Point Reparaturlager"></a></td><td valign="top"><strong>Point Reparaturlager</strong><br>deutlich billiger als Mavic, gleiche Funktionsweise</td></tr><tr><td valign="top"><a href="http://www.fahrradmonteur.de/pixel/-Fag-schlag-g.jpg" target="_blank"><img src="http://www.fahrradmonteur.de/pixel/180px-Fag-schlag-g.jpg" width="180" height="126" alt="FAG- Schlaglager"></a></td><td valign="top"><strong>Thompson</strong><br>FAG-Schlaglager; meist 39,9 mm (40,0) oder 35 mm, sehr selten 37,5 mm (französische alte Rennlager)</td></tr></table> <h2><a name="05"></a>Lochmaße der Kurbelsysteme</h2><table><tr><th>Kurbeltyp</th><th>Lochmaß [ mm ]</th><th>kleinstes Kettenblatt [ Zähne ]</th></tr><tr><td><div align="right">Campagnolo (alt)</div></td><td><div align="center">85</div></td><td><div align="center">41</div></td></tr><tr><td><div align="right">Campagnolo (neu)</div></td><td><div align="center">79</div></td><td><div align="center">39</div></td></tr><tr><td><div align="right">Shimano</div></td><td><div align="center">76</div></td><td><div align="center">38</div></td></tr><tr><td><div align="right">Stronglight (SUP)</div></td><td><div align="center">72</div></td><td><div align="center">36</div></td></tr><tr><td><div align="right">MTB Standard</div></td><td><div align="center">65</div></td><td><div align="center">34</div></td></tr><tr><td><div align="right">Microdrive Shimano</div></td><td><div align="center">58</div></td><td><div align="center">32</div></td></tr><tr><td><div align="right">Microdrive Suntour</div></td><td><div align="center">56</div></td><td><div align="center">32</div></td></tr><tr><td><div align="right">SR/Sugino</div></td><td><div align="center">50</div></td><td><div align="center">28</div></td></tr><tr><td><div align="right">MTB kleines Blatt</div></td><td><div align="center">43</div></td><td><div align="center">24</div></td></tr><tr><td><div align="right">Microdrive Shimano</div></td><td><div align="center">34</div></td><td><div align="center">20</div></td></tr><tr><td><div align="right">Microdrive Suntour</div></td><td><div align="center">33</div></td><td><div align="center">20</div></td></tr></table><h2><a name="06"></a>Steuersatz</h2><div align="center"><img src="http://www.fahrradmonteur.de/pixel/steuersatz-kugel.jpg" width="350" height="244" alt="klassischer Kugel-Steuersatz"></div><br><table><tr><th>alle Ø in mm</th><th><strong>1"</strong></th><th>1<sup>1</sup>/<sub>8</sub>"</th><th>1<sup>1</sup>/<sub>4</sub>"</th></tr><tr><td><div align="right">Gabelkonus</div></td><td><div align="center">26,4</div></td><td><div align="center">30,0</div></td><td><div align="center">33,0</div></td></tr><tr><td><div align="right">Rahmenschalen</div></td><td><div align="center">30,2</div></td><td><div align="center">34,2</div></td><td><div align="center">37,0</div></td></tr><tr><td><div align="right"><strong>Gewinde</strong></div></td><td><div align="center"><strong>25,4</strong></div></td><td><div align="center"><strong>28,6</strong></div></td><td><div align="center"><strong>31,7</strong></div></td></tr><tr><td><div align="right">Gabel - innen</div></td><td><div align="center">22,3</div></td><td><div align="center">25,5</div></td><td><div align="center">28,7</div></td></tr><tr><td><div align="right">Lenkerschaft</div></td><td><div align="center">22,2</div></td><td><div align="center">25,4</div></td><td><div align="center">28,6</div></td></trhtmlet></table>{{Kalenderblock}}<h2><a name="07"></a>Vorbau</h2><div align="center"><img src="http{{:Formelsammlung//www.fahrradmonteur.de/pixel/aheadset-vorbau.jpg" width="350" height="263" alt="Ahaedset-Vorbau"></div><br><table><tr><th>Rahmenhöhe</th><th>Vorbaulänge</th></tr><tr><td><div align="center">bis 52 cm</div></td><td><div align="center">8 cm</div></td></tr><tr><td><div align="center">53-54 cm</div></td><td><div align="center">9 cm</div></td></tr><tr><td><div align="center">54-55 cm</div></td><td><div align="center">11 cm</div></td></tr><tr><td><div align="center">56-57 cm</div></td><td><div align="center">12 cm</div></td></tr><tr><td><div align="center">57-58 cm</div></td><td><div align="center">12 cm</div></td></tr><tr><td><div align="center">59-60 cm</div></td><td><div align="center">13 cm</div></td></tr><tr><td><div align="center">über 60 cm</div></td><td><div align="center">14 cm</div></td></tr></table><br><table><tr><th>Schaft mm Ø</th><th>Fahrradtyp</th><th>Vorbautyp</th></tr><tr><td><div align="center">22,0</div></td><td><div align="center">"normales" Rad</div></td><td><div align="center">Schraub</div></td></tr><tr><td><div align="center">22,2</div></td><td><div align="center">teure Rennräder</div></td><td><div align="center">Schraub</div></td></tr><tr><td><div align="center">25,4</div></td><td><div align="center">Oversized MTB</div></td><td><div align="center">Schraub</div></td></tr><tr><td><div align="center">28,6</div></td>Fußnoten}}<td><div align="center">Oversized MTB</div></td><td><div align="center">Schraub</div></td></tr><tr><td><div align="center">25,4</div></td><td><div align="center">Aheadset</div></td><td><div align="center">Klemm</div></td></tr><tr><td><div align="center">28,6</div></td><td><div align="center">Aheadset</div></td><td><div align="center">Klemm</div></td></tr><tr><td><div align="center">31,7</div></td><td><div align="center">Aheadset</div></td><td><div align="center">Klemm</div></td></tr></table><p>Die Breite des Lenkerbügels soll bei Rennrädern etwa der Schulterbreite des Fahrers entsprechen; bei MTB etwas breiter.</p>Der Durchmesser des Lenkerbügels ist in der Mitte 1" = 25,4 mm; im Griffbereich 22,2 mm; bei MTB gibt es abweichende Maße<h2><a name="08"></a>hinteres Ausfallende</h2><div align="center"><img src="http{{:Formelsammlung//www.fahrradmonteur.de/pixel/ausfallende.jpg" width="350" height="208" alt="hinteres Ausfallende"></div><br><table><tr><th> </th><th>Einbaumaß [ mm ]</th></tr><tr><td><div align="right">Rücktritt ohne Schaltung; Bahnrad</div></td><td><div align="center">109-110</div></td></tr><tr><td><div align="right">2-Gang-Naben</div></td><td><div align="center">112 - 114</div></td></tr><tr><td><div align="right">3-Gang-Naben</div></td><td><div align="center">116 - 118</div></td></tr><tr><td><div align="right">5-Gang-Naben</div></td><td><div align="center">122</div></td></tr><tr><td><div align="right">5-Gang-Naben mit Trommelbremse</div></td>Weiterführende Links}}<td><div align="center">126</div></td></tr><tr><td><div align="right">7-Gang-Naben</div></td><td><div align="center">130</div></td></tr><tr><td><div align="right">3-5 fache Kränze</div></td><td><div align="center">124</div></td></tr><tr><td><div align="right">6-7 fache Kränze</div></td><td><div align="center">127</div></td></tr><tr><td><div align="right">8-9 fache Kränze Rennrad</div></td><td><div align="center">130</div></td></tr><tr><td><div align="right">8-9 fache Kränze MTB</div></td><td><div align="center">135</div></td></tr><tr><td><div align="right">10 fache Kränze</div></td><td><div align="center">135</div></td></tr><tr><td><div align="right">Rohloff Speedhub 500/14</div></td><td><div align="center">130 - 135</div></td></tr><tr><td><div align="right">Tandem</div></td><td><div align="center">135 - 150</div></td></tr></table><h2><a name="09"></a>Gabelausfall</h2><table><tr><th> </th><th>Einbaumaß [ mm ]</th></tr><tr><td><div align="right">Standardräder</div></td><td><div align="center">90 - 92</div></td></tr><tr><td><div align="right">BMX / Kinderräder</div></td><td><div align="center">91 - 94</div></td></tr><tr><td><div align="right">Sonderausführungen BMX</div></td><td><div align="center">81 - 82</div></td></tr><tr><td><div align="right">Sportrad</div></td><td><div align="center">96</div></td></tr><tr><td><div align="right">Trommelbremsnaben / Rennrad / MTB</div></td><td><div align="center">100</div></td></tr></table></div></div></div><div class="re"> <div class="box"><div class="boxtop">Laufräder und Bereifung</div><div class="in"><div align="center"><img src="http{{://www.fahrradmonteur.de/pixel/zerbremste-felge.jpg" width="350" height="272" alt="zerbremste Felge"></div><h2><a name="10"></a>erforderlicher Luftdruck</h2><table><tr><th>Reifenbreite [ mm ]</th><th>Druck [ Bar ]</th><th>Druck [ PSI ]</th></tr><tr><td>45-55 (Ballon)</td><td><div align="center">2 - 3</div></td><td><div align="center">30 - 40</div></td></tr><tr><td>38-45 (Halbballon)</td><td><div align="center">3 - 3,5</div></td><td><div align="center">40 - 50</div></td></tr><tr><td>32-38 (Straße)</td><td><div align="center">3,5 - 4,5</div></td><td><div align="center">50 - 65</div></td></tr><tr><td>28-32 (Halbrenner)</td><td><div align="center">4 - 5</div></td><td><div align="center">60 Fuszbox- 70</div></td></tr><tr><td>22-25 (Schmalspur)</td><td><div align="center">6 - 7</div></td><td><div align="center">85 - 100</div></td></tr><tr><td>18-21 (sehr schmal, Drahtreifen)</td><td><div align="center">7 - 8</div></td><td><div align="center">100 - 120</div></td></tr><tr><td>Schlauchreifen</td><td><div align="center">7 - 15</div></td><td><div align="center">100 - 250</div></td></tr></table><br><div align="center"><img src="http://www.fahrradmonteur.de/pixel/felge-querschnitt.jpg" width="350" height="264" alt="Querschnitt einer Hohlkammerfelge"></div><h2><a name="11"></a>Reifen/Felgen nach ETRTO / DIN 7815/1</h2><table><tr><th>Breite</th><th colspan="4">zulässige Felgen</th></tr><tr><td><div align="center">23</div></td><td><div align="center">16</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">—</div></td></tr><tr><td><div align="center">25</div></td><td><div align="center">16</div></td><td><div align="center">18</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">—</div></td></tr><tr><td><div align="center">28</div></td><td><div align="center">16</div></td><td><div align="center">18</div></td><td><div align="center">20</div></td><td><div align="center">—</div></td></tr><tr><td><div align="center">32</div></td><td><div align="center">16</div></td><td><div align="center">18</div></td><td><div align="center">20</div></td><td><div align="center">—</div></td></tr><tr><td><div align="center">35</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">18</div></td><td><div align="center">20</div></td><td><div align="center">22</div></td></tr><tr><td><div align="center">37</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">18</div></td><td><div align="center">20</div></td><td><div align="center">22</div></td></tr><tr><td><div align="center">40</div></td><td><div align="center">20</div></td><td><div align="center">22</div></td><td><div align="center">24</div></td><td><div align="center">—</div></td></tr><tr><td><div align="center">44</div></td><td><div align="center">20</div></td><td><div align="center">22</div></td><td><div align="center">24</div></td><td><div align="center">27</div></td></tr><tr><td><div align="center">47</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">22</div></td><td><div align="center">24</div></td><td><div align="center">27</div></td></tr><tr><td><div align="center">50</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">24</div></td><td><div align="center">27</div></td><td><div align="center">30,5</div></td></tr><tr><td><div align="center">54</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">27</div></td><td><div align="center">30,5</div></td></tr><tr><td><div align="center">57</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">27</div></td><td><div align="center">30,5</div></td></tr><tr><td><div align="center">62</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">27</div></td><td><div align="center">30,5</div></td></tr></table><h2><a name="12"></a>Reifen/Felgen nach ETRTO / Wdk 15 Bl. 2</h2>(Felgen mit Hakenprofil)<table><tr><th>Breite</th><th colspan="4">zulässige Felgen</th></tr><tr><td><div align="center">18</div></td><td><div align="center">13 C</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">—</div></td></tr><tr><td><div align="center">20</div></td><td><div align="center">13 C</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">—</div></td></tr><tr><td><div align="center">23</div></td><td><div align="center">13 C</div></td><td><div align="center">15 C</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">—</div></td></tr><tr><td><div align="center">25</div></td><td><div align="center">13 C</div></td><td><div align="center">15 C</div></td><td><div align="center">17 C</div></td><td><div align="center">—</div></td></tr><tr><td><div align="center">28</div></td><td><div align="center">15 C</div></td><td><div align="center">17 C</div></td><td><div align="center">19 C</div></td><td><div align="center">—</div></td></tr><tr><td><div align="center">32</div></td><td><div align="center">15 C</div></td><td><div align="center">17 C</div></td><td><div align="center">19 C</div></td><td><div align="center">—</div></td></tr><tr><td><div align="center">35</div></td><td><div align="center">17 C</div></td><td><div align="center">19 C</div></td><td><div align="center">21 C</div></td><td><div align="center">—</div></td></tr><tr><td><div align="center">37</div></td><td><div align="center">17 C</div></td><td><div align="center">19 C</div></td><td><div align="center">21 C</div></td><td><div align="center">—</div></td></tr><tr><td><div align="center">40</div></td><td><div align="center">19 C</div></td><td><div align="center">21 C</div></td><td><div align="center">23 C</div></td><td><div align="center">—</div></td></tr><tr><td><div align="center">44</div></td><td><div align="center">19 C</div></td><td><div align="center">21 C</div></td><td><div align="center">23 C</div></td><td><div align="center">25 C</div></td></tr><tr><td><div align="center">47</div></td><td><div align="center">19 C</div></td><td><div align="center">21 C</div></td><td><div align="center">23 C</div></td><td><div align="center">25 C</div></td></tr><tr><td><div align="center">50</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">21 C</div></td><td><div align="center">23 C</div></td><td><div align="center">25 C</div></td></tr><tr><td><div align="center">54</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">25 C</div></td></tr><tr><td><div align="center">57</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">—</div></td><td><div align="center">25 C</div></td></tr></table><h2><a name="13"></a>Reifen- und Laufradgrößen</h2><div align="center"><img src="http://www.fahrradmonteur.de/pixel/faltreifen-350.jpg" width="350" height="262" alt="Faltreifen verschiedener Größe"></div><ul><li>1*) Reifenaußenkante Ø × Breite (× Höhe) (Zoll)</li><li>2*) Reifenaußenkante Ø × Breite (mm)</li><li>3*) Felgenaußenkante Breite – Ø (mm)</li></ul><table><tr valign="top"><th>englische Bezeichnung<br />1*)</th><th>Anderer Name</th><th>französische Bezeichnung<br />2*) </th><th>ETRTO<br />3*)</th></tr><tr><td>10 × 2</td><td>Krankenfahrstuhl</td><td></td> <td>54 – 152</td></tr><tr><td>12<sup>1</sup>/<sub>2</sub> × 2<sup>1</sup>/<sub>4</sub></td><td>Kinderwagen, Kinderfahrrad</td><td></td><td>62 – 203</td></tr><tr><td>14</td><td>Bickerton</td> <td>350 A</td><td>37 – 288/298</td></tr><tr><td>14 × 1<sup>5</sup>/<sub>8</sub></td><td></td><td>350 A</td><td>37 – 288</td></tr><tr><td>14 × 1<sup>3</sup>/<sub>8</sub></td> <td></td><td>350 A</td><td>44 – 288</td></tr><tr><td>16 × 1<sup>1</sup>/<sub>4</sub></td><td></td><td></td><td>62 – 305</td></tr><tr><td>16 × 1,75/2</td> <td></td><td></td><td>47 – 305</td></tr><tr><td>16 × 2,125</td><td></td><td></td><td>57 – 305 Cross</td></tr><tr><td>16 × 1<sup>5</sup>/<sub>8</sub></td><td>franz. Kinderräder</td> <td>400 A</td><td>44 – 330</td></tr><tr><td>16 × 1<sup>3</sup>/<sub>8</sub></td><td>franz. Kinderräder</td><td>400 A</td><td>37 – 340</td></tr><tr><td>18 × 1<sup>1</sup>/<sub>4</sub></td> <td></td><td>450 A</td><td>37 – 340</td></tr><tr><td>18 × 1<sup>3</sup>/<sub>8</sub></td><td>holländische Reifen</td><td></td><td>37 – 340</td></tr><tr><td>18 × 1<sup>3</sup>/<sub>8</sub> × 1<sup>1</sup>/<sub>8</sub></td> <td></td><td></td><td>37 – 349</td></tr><tr><td>18 × 1,5</td><td>Birdy</td><td></td><td>40 – 355</td></tr><tr><td>18 × 1,75/2</td> <td>Klapprad</td><td></td><td>47 – 355</td></tr><tr><td>20 × 1<sup>1</sup>/<sub>4</sub></td><td>italienische Kinderräder</td><td>500 × 32A</td><td>37 – 390</td></tr><tr> <td>20 × 1,75/2</td><td></td><td></td><td>47 – 406</td></tr><tr><td>20 × 2,25</td><td></td><td></td><td>62 – 406</td></tr><tr><td>20 × 1<sup>3</sup>/<sub>8</sub><br>(falsche Beschriftung)</td><td>seltene französische Kinderräder</td><td>550 A</td><td>37 – 460</td></tr><tr><td>22 × 1<sup>1</sup>/<sub>4</sub></td> <td>französische Kinderräder</td><td></td><td>28/37 – 440</td></tr><tr><td>22 × 1<sup>3</sup>/<sub>8</sub></td><td>italienische Kinderräder</td><td>550 A</td><td>37 – 489/490/501</td></tr><tr> <td>24 × 1,75..1,85</td><td>Kinder- MTB</td><td></td><td>44 – 507</td></tr><tr><td>24 × 1<sup>1</sup>/<sub>4</sub> × 1<sup>3</sup>/<sub>8</sub></td><td></td><td>600 × 32 A</td><td>32 – 540</td></tr> <tr><td>24 × 1<sup>3</sup>/<sub>8</sub></td><td></td><td>600 × 35 A</td><td>37 – 540/541</td></tr><tr><td>24 × 1<sup>1</sup>/<sub>2</sub> × 1<sup>3</sup>/<sub>8</sub></td><td></td><td>600 × 38 A</td><td>40 – 540</td> </tr><tr><td>24 × 2,125</td><td></td><td></td><td>57 – 507</td></tr><tr><td>26 × 1 3/8</td><td>26er Tourenrad</td><td></td><td>37 – 559</td> </tr><tr><td>26 × 1,75 (x 2)</td><td>26er Tourenrad</td><td></td><td>47 – 559</td></tr><tr><td>26 × 1,85 × 2,125</td><td></td><td></td><td>54 – 559</td> </tr><tr><td>26 × 2,125</td><td>Tourenrad oder Fahrradhänger</td><td></td><td>49..55 – 559</td></tr><tr><td>26 × 1</td><td></td><td></td><td>20..23 – 571</td> </tr><tr><td>26 × 1,2</td><td></td><td></td><td></td></tr><tr><td>26 × 1 1/2</td><td></td><td>650 B</td><td>40 – 584</td></tr> <tr><td>26 × 1<sup>5</sup>/<sub>8</sub> × 1<sup>1</sup>/<sub>2</sub></td><td></td><td>650 BSC, 650 × 45B</td><td>44 – 584</td></tr><tr><td></td><td></td><td>650 × 28 A</td><td>28 – 590</td></tr> <tr><td>26 × 1 3/8</td><td></td><td></td><td>37 – 590</td></tr><tr><td>26 × 3/8</td><td></td><td></td><td>20 – 559</td></tr><tr> <td>26 × 1</td><td></td><td></td><td>25 – 559</td></tr><tr><td>26 × 1,50</td><td></td><td></td><td>40 – 559</td></tr><tr><td>26 × 1,25 × 1,75</td> <td></td><td></td><td>47 – 559</td></tr><tr><td>26 × 1,75 × 1<sup>1</sup>/<sub>2</sub></td><td></td><td>600 × 45 B</td><td>47 – 584</td></tr><tr><td>26 × 1,85</td> <td></td><td></td><td>50 – 559</td></tr><tr><td>26 × 1,95</td><td></td><td></td><td>54 – 559</td></tr><tr><td>26 × 2,1</td><td></td> <td></td><td>54 – 559</td></tr><tr><td>26 × 2,125</td><td></td><td></td><td>57 – 559</td></tr><tr><td>26 × 2,2</td><td></td><td></td> <td>57 – 559</td></tr><tr><td>28 × 1<sup>1</sup>/<sub>4</sub> × 1<sup>3</sup>/<sub>4</sub></td><td></td><td></td><td>32 – 622</td></tr><tr><td>28 × 1<sup>3</sup>/<sub>8</sub> × 1<sup>5</sup>/<sub>8</sub></td><td></td><td></td><td>35..40 – 622</td> </tr><tr><td>28 × 1,6</td><td></td><td>700 × 40 C</td><td>42 – 622</td></tr><tr><td></td><td>Drahtreifen Straße</td><td>700 × 18..28 C</td><td>18..28 – 622</td> </tr><tr><td>28 × 1<sup>5</sup>/<sub>8</sub> × 1<sup>1</sup>/<sub>8</sub></td><td>Sport sehr schmal</td><td>700 × 28 C</td><td>28 – 622</td></tr><tr><td>28 × 1<sup>5</sup>/<sub>8</sub> × 1<sup>3</sup>/<sub>8</sub></td><td>Sportrad</td><td>700 × 35 C</td> <td>37 – 622</td></tr><tr><td>28 × 1<sup>1</sup>/<sub>4</sub> × 1<sup>3</sup>/<sub>4</sub></td><td>Sport schmal</td><td>700 × 42 C</td><td>32 – 622</td></tr><tr><td>28 × 1<sup>3</sup>/<sub>8</sub> × 1<sup>5</sup>/<sub>8</sub></td><td>Sportrad</td> <td>700 × 35 C</td><td>37 – 622</td></tr><tr><td>28 × 1,5</td><td>Wulstreifen</td><td>700 × 38 B</td><td>40 – 635</td></tr><tr><td>28 × 1<sup>5</sup>/<sub>8</sub> × 1<sup>1</sup>/<sub>2</sub></td> <td>seltene franz. Tourenräder</td><td>700 × 42 B</td><td>44 – 635</td></tr><tr><td>28 × 1,75</td><td>Tourenrad</td><td>700 × 38 C</td><td>47 – 622</td></tr> <tr><td>28 × 1,9</td><td>Tourenrad</td><td></td><td>50 – 622</td></tr><tr><td>28 × 2,125</td><td>Ballonreifen</td><td></td><td>55 – 622</td> </tr><tr><td>28 × 2,35</td><td></td><td></td><td>60 – 622</td></tr><tr><td>27 × 1<sup>1</sup>/<sub>4</sub></td><td>Rennsport (England)</td><td></td><td>28..32 – 630</td> </tr><tr><td>27"</td><td>Schlauchreifen</td><td></td><td>16..32 – 630</td> </tr></table> <h2><a name="14"></a>Ermittlung des Reifenumfanges zur Einstellung am Computer</h2><table><tr><th>Felge</th><th>Ø Reifen [ mm ]</th><th>U gerundet [ cm ]</th></tr><tr><td rowspan="8" class="m"><div align="center"><strong>26"</strong></div></td><td><div align="center">20</div></td><td><div align="center">188</div></td></tr><tr><td><div align="center">25</div></td><td><div align="center">191</div></td></tr><tr><td><div align="center">28</div></td><td><div align="center">193</div></td></tr><tr><td><div align="center">37</div></td><td><div align="center">199</div></td></tr><tr><td><div align="center">40</div></td><td><div align="center">201</div></td></tr><tr><td><div align="center">47</div></td><td><div align="center">205</div></td></tr><tr><td><div align="center">50</div></td><td><div align="center">207</div></td></tr><tr><td><div align="center">55</div></td><td><div align="center">210</div></td></tr><tr><td rowspan="14" class="m"><div align="center"><strong>28"</strong></div></td><td><div align="center">18</div></td><td><div align="center">207</div></td></tr><tr><td><div align="center">19</div></td><td><div align="center">207</div></td></tr><tr><td><div align="center">20</div></td><td><div align="center">208</div></td></tr><tr><td><div align="center">21</div></td><td><div align="center">209</div></td></tr><tr><td><div align="center">23</div></td><td><div align="center">210</div></td></tr><tr><td><div align="center">25</div></td><td><div align="center">211</div></td></tr><tr><td><div align="center">28</div></td><td><div align="center">213</div></td></tr><tr><td><div align="center">32</div></td><td><div align="center">216</div></td></tr><tr><td><div align="center">35</div></td><td><div align="center">217</div></td></tr><tr><td><div align="center">37</div></td><td><div align="center">219</div></td></tr><tr><td><div align="center">40</div></td><td><div align="center">221</div></td></tr><tr><td><div align="center">47</div></td><td><div align="center">225</div></td></tr><tr><td><div align="center">50</div></td><td><div align="center">227</div></td></tr><tr><td><div align="center">55</div></td><td><div align="center">230</div></td></tr><tr><td rowspan="8" class="m"><div align="center"><strong>27"</strong></div></td><td><div align="center">19</div></td><td><div align="center">210</div></td></tr><tr><td><div align="center">20</div></td><td><div align="center">210</div></td></tr><tr><td><div align="center">21</div></td><td><div align="center">211</div></td></tr><tr><td><div align="center">22</div></td><td><div align="center">212</div></td></tr><tr><td><div align="center">23</div></td><td><div align="center">212</div></td></tr><tr><td><div align="center">25</div></td><td><div align="center">214</div></td></tr><tr><td><div align="center">28</div></td><td><div align="center">216</div></td></tr><tr><td><div align="center">32</div></td><td><div align="center">218</div></td></tr></table><br></div></div><div class="box"><div class="boxtop">Werkstatt</div><div class="in"><h2><a name="15"></a>erforderliche Anzugsmomente</h2><table><tr><th colspan="2"> </th><th><div align="center">[ Nm ]</div></th></tr><tr><td><strong>Tretlager</strong></td><td>Innenlager (Konus)<br>Innenlager (Patrone)<br>Kurbelarm<br>Kettenblatt</td><td><div align="center">50-70<br>35-45<br>34-45<br>8-11</div></td></tr><tr><td><strong>Bremsen</strong></td><td>Bowdenzugbefestigung<br>Bremsschuh<br>Bremshebel --> Lenkerbügel</td><td><div align="center">6-8<br>8-9<br>6-8</div></td></tr><tr><td><strong>Schaltwerk</strong></td><td>Schaltauge<br>Reibungs- oder Indexschalter<br>Bowdenzugbefestigung<br>Schalträdchen<br>Umwerferschelle<br>Schalthebelschelle</td><td><div align="center">6-8<br>5-7<br>5-7<br>3-4<br>5-7<br>6-8</div></td></tr><tr><td><strong>Zahnkranz</strong></td><td>Kassettenverschluß Campagnolo<br>Kassettenverschluß Shimano<br>Kassettenverschluß Miche</td><td><div align="center">50<br>40<br>45</div></td></tr><tr><td><strong>Naben</strong></td><td>Schnellspannverschluß</td><td><div align="center">5-8</div></td></tr><tr><td><strong>Pedale</strong></td><td>Pedalachse an Aluminiumkurbel</td><td><div align="center">35</div></td></tr></table><h2><a name="16"></a>"Torx" Schlüsselgrößen</h2><table><tr><th><div align="center">Torx- Größe</div></th><th><div align="center">Ø in mm</div></th></tr><tr><td><div align="center">T 8</div></td><td><div align="center">2,31</div></td></tr><tr><td><div align="center">T 9</div></td><td><div align="center">2,50</div></td></tr><tr><td><div align="center">T 10</div></td><td><div align="center">2,74</div></td></tr><tr><td><div align="center">T 15</div></td><td><div align="center">3,27</div></td></tr><tr><td><div align="center">T 20</div></td><td><div align="center">3,86</div></td></tr><tr><td><div align="center">T 25</div></td><td><div align="center">4,43</div></td></tr><tr><td><div align="center">T 27</div></td><td><div align="center">4,99</div></td></tr><tr><td><div align="center">T 30</div></td><td><div align="center">5,52</div></td></tr></table><h2><a name="17"></a>Kugelgrößen</h2><table><tr><th><div align="center">Ø in Zoll</div></th><th><div align="center">Ø in mm</div></th><th>Verwendung (Beispiele)</th></tr><tr><td><div align="center"><strong><sup>1</sup>/<sub>4</sub></strong></div></td><td><div align="center">6,30</div></td><td>Tretlager und Hinterradnaben</td></tr><tr><td><div align="center"><strong><sup>7</sup>/<sub>32</sub></strong></div></td><td><div align="center">5,50</div></td><td>Campagnolo Record / Zeus Vorderradnaben</td></tr><tr><td><div align="center"><strong><sup>3</sup>/<sub>16</sub></strong></div></td><td><div align="center">4,80</div></td><td>Campagnolo, Shimano u. ä. Straßensteuersätze; Shimano- Vorderradnaben</td></tr><tr><td><div align="center"><strong><sup>5</sup>/<sub>32</sub></strong></div></td><td><div align="center">4,00</div></td><td>verschiedene Steuersätze, Pedale, Schaltungsrädchen</td></tr><tr><td><div align="center"><strong><sup>1</sup>/<sub>8</sub></strong></div></td><td><div align="center">3,10</div></td><td>Schaltungsrädchen, Leerlaufzahnkränze</td></tr><tr><td><div align="center"><strong><sup>3</sup>/<sub>32</sub></strong></div></td><td><div align="center">2,40</div></td><td>Shimano- Pedale</td></tr></table></div></div> </div>Fahrradtechnik}}